«Όσο παράξενο κι αν φαίνεται η ανακάλυψη της ιδιαίτερης σημασίας και της δυναμικής της μικρής ομάδας… συμπίπτει και ισοδυναμεί με την κοινωνική αναγνώριση του προσώπου, ως persona, και την ανάδειξη της ατομικότητας.» (Ναυρίδης, 2005)
Τα Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου είναι χρόνια νοσήματα που αφορούν φλεγμονές του παχέος εντέρου (Ελκώδη Κολίτιδα) ή ακόμα και ολόκληρου του γαστρεντερικού συστήματος (Νόσος του Crohn) και συνήθως εμφανίζονται σε νεαρές ηλικίες.
Πλήθος δημοσιεύσεων και μελετών που πραγματοποιήθηκαν σε βάθος χρόνου για την προσφορά Ομάδων Συμβουλευτικής Διαδικασίας, Ψυχολογικής Παρέμβασης και Ψυχοεκπαίδευσης καθώς και έρευνες που έγιναν σε ασθενείς με χρόνια νοσήματα όπως Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου, Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (Surdea-Blaga, et all, 2016), νόσος του Parkinson (Hadinia Α. et all, 2016) αλλά και σε άλλες παθήσεις όπως το Άσθμα, έδειξαν ότι η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Συμβουλευτική Ψυχοθεραπεία συνέβαλε στην ταχύρυθμη απόχτηση δεξιοτήτων μειώνοντας το στρες, ελέγχοντας την κατάθλιψη και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των ασθενών με συγκεκριμένο αριθμό συναντήσεων.
Η δομή των ομάδων καθώς και ο τρόπος με τον οποίο οι συμμετέχοντες αλληλεπιδρούν επιδεικνύουν την αναγκαιότητα προγραμμάτων σε επίπεδο δομών ψυχικής υγείας για την οργάνωση, την αποτελεσματικότητα, το όφελος σχετικά με το κόστος και τη δυνατότητα πρόσβασης κάθε ενδιαφερομένου (Free, 1999).
Επιπλέον έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε νοσοκομειακά ιδρύματα της Γερμανίας έδειξε ότι σε ζητήματα ασθενών με ψύχωση και χρόνιων ασθενών η ομαδική θεραπεία συνέβαλε στην αποσυμφόρηση των εξωτερικών ιατρείων, μιας και οι ασθενείς προέβαιναν σε ομαδικές συνεδρίες αντί ατομικών που απαιτούνταν διπλάσιος χρόνος και αναμονή για την αντιμετώπιση των ζητημάτων τους εξοικονομώντας χρονικά και οικονομικά οφέλη για τους ασθενείς και κατ’ επέκταση για το κράτος.
Συμβουλευτική είναι η διαδικασία κατά την οποία το άτομο, σε ένα πλαίσιο σεβασμού και ελευθερίας, έχει τη δυνατότητα να ανακαλύψει κομμάτια του εαυτού του και να μπορέσει σε ατομικό επίπεδο να αναπτύξει δεξιότητες και να εφαρμόσει στρατηγικές που θα το βοηθήσουν στην περαιτέρω προσωπική του ανάπτυξη.
Η σύσταση των ομάδων εξαρτάται από χαρακτηριστικά που αφορούν την ομοιομορφία και τον αριθμό των συμμετεχόντων. Ιδανική ομάδα θεωρείται εκείνη που αποτελείται από 7-12 άτομα. Οι συναντήσεις των ομάδων συμβουλευτικής υποστήριξης συνήθως πραγματοποιούνται κάθε 15 ημέρες και διαρκούν από 90 λεπτά έως 2 ώρες.
Η προσέγγιση που ακολουθείται είναι Γνωσιακή – Συμπεριφορική Συμβουλευτική όπου χρησιμοποιούνται συγκεκριμένες τεχνικές και στρατηγικές. Η εν λόγω προσέγγιση έχει βασική αρχή τη συνεργασία μεταξύ των μελών και του συντονιστή ενώ στηρίζεται στον σεβασμό, την αποδοχή και την ενσυναίσθηση των συμμετεχόντων. Ο συντονιστής των ομάδων συμβουλευτικής είναι επιστημονικά καταρτισμένος σε θέματα εκπαίδευσης και ψυχικής υγείας. Η επιτυχής ολοκλήρωση της ομάδας βασίζεται στη θεραπευτική συμμαχία. Κατά την προσέγγιση, ο συντονιστής της ομάδας, πριν από την έναρξή της, πραγματοποιεί μια ατομική συνεδρία ώστε με τον συμβουλευόμενο να δουν τη δυνατότητα συμμετοχής του χωρίς επικείμενη απειλή για τον ίδιο.
Ο σκοπός της Γνωσιακής – Συμπεριφορικής Συμβουλευτικής Παρέμβασης είναι η ανάδειξη καλά τεκμηριωμένων ερευνών και ταυτόχρονα τη χρήση ασκήσεων εκτός συνεδριών μέσω της παρατήρησης και της εφαρμογής των γνώσεων των μελών ανά συνάντηση. Τέλος, βασικό στοιχείο αποτελεί ότι ενώ στοχεύει στο εδώ και τώρα, σε ό,τι αφορά τις ασκήσεις, προσπαθεί παράλληλα να εφοδιάσει το άτομο με δεξιότητες και στρατηγικές που θα έχουν μια διαχρονικότητα.
Βάσια Καραγιώργου
MSc Προαγωγή Ψυχικής Υγείας – Πρόληψη Ψυχιατρικών Διαταραχών
Τα μέλη της Ομάδας Υποστήριξης της Αθήνας.
-
Free M.L.(1999). Gognitive Therapy in Groups: Guindeline and resources for practice. New York.Wiley
-
Hadinia A., Meyer A., Bruegger V., Hatz F., Nowak K., Taub E., Nyberg E., Dieter Stieglitz R, Fuhr P, and Gschwandtner U.(2016) Cognitive Behavioral Group Therapy Reduces Stress and Improves the Quality of Life in Patients with Parkinson’s Disease, Front Psychol.
-
Surdea-Blaga T., Baban A, Nedelcu L., Dumitrascu L. D.(2016) Psychological Interventions for Irritable Bowel Syndrome. http://www.jgld.ro/wp/archive/y2016/n3/a17
-
Εμμανουηλίδου Κ. Δεξιότητες συμβουλευτικής και αποτελεσματικής επικοινωνίας για εκπαιδευτικούς. www.horizonsfrancophones.pasykaga.gr/journal/article/…/dexiotites-symvouleytikis
-
Ναυρίδης Κ. (2005). Ψυχολογία των ομάδων. Παπαζήσης: Αθήνα
-
Καλατζή – Ασίζη Α. & Καραδήμας Χ. Ε. (2006) Ομαδικές παρεμβάσεις γνωσιακής-συμπεριφορικής κατεύθυνσης .Πανεπιστήμιο Αθηνών