Προς ενημέρωση των ατόμων με νόσο του Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα, παραθέτουμε παρακάτω σε μετάφραση από τον κο Γεράσιμο Μάντζαρη, Συντονιστή Διευθυντή, Γενικού Νοσοκομείου “Ο Ευαγγελισμός”, τις οδηγίες που εξέδωσε στις 13/03/2020 το Ίδρυμα για την Crohn και την Κολίτιδα των ΗΠΑ (Crohn’s and Colitis Foundatio
Σύμφωνα με τις οδηγίες, οι ασθενείς πρέπει να λαμβάνουν οδηγίες είτε από το CDC (σ᾽εμάς πλέον ΟΔΔΥ) ή από πηγές του διαδικτύου του Νοσοκομείου που παρακολουθούνται (στην Ελλάδα από τον γιατρό τους και το Υπουργείο Υγείας) για τους κινδύνους και τα προληπτικά μέτρα στην περιοχή και στην κοινότητα που ζούν.
Άτομα μεγάλου κινδύνου για τη λοίμωξη πρέπει να μένουν στο σπίτι και να αποφεύγουν τις δημόσιες συναθροίσεις πλέον των 10 ατόμων. Άτομα υποκείμενα σε μεγάλο κίνδυνο είναι:
- Ασθενείς με ηλικία άνω των 60 ετών, ιδίως άνδρες
- Άτομα με υποκείμενες παθήσεις όπως καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες (μεταξύ αυτών και το άσθμα), διαβήτης, χρόνια νεφροπάθεια, ενδοκρινικές και μεταβολικές διαταραχές, νευρολογικές παθήσεις, διαταραχές της ανάπτυξης του νευρικού συστήματος.
- Έγκυες και πρόσφατα έγκυες γυναίκες
- Άτομα με εξασθενημένο ανοσιακό σύστημα, που περιλαμβάνει και ασθενείς με ΙΦΝΕ.
Οι οδηγίες περιλαμβάνουν επικαιροποίηση και συστάσεις για τα φάρμακα των ΙΦΝΕ, όπως ότι οι ασθενείς θα πρέπει να λαμβάνουν τα φάρμακά τους, ότι η μεσαλαζίνη και τα αμινοσαλικυλικά δεν είναι ανοσοκατασταλτικά φάρμακα και είναι ασφαλή, να συζητούν με τον γιατρό τους αν λαμβάνουν κορτικοστεροειδή επειδή τα συστηματικά κορτικοστεροειδή καταστέλλουν το ανοσιακό σύστημα, να συνεχίζουν να λαμβάνουν τα κλασικά ανοσοκατασταλτικά φάρμακα και τον αναστολέα της JAK tofacitinib, να μη διακόπτουν τη θεραπεία με βιολογικά (πρωτότυπα και βιοομοειδή) και να μιλούν με το γιατρό τους αν χρειάζεται να προσαρμόσουν τη φαρμακευτική θεραπεία τους.
Επιπρόσθετα, οι οδηγίες δηλώνουν ότι ασθενείς σε μεσαλαζίνη πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες των Υγειονομικών αρχών και των γιατρών τους για συμβάντα και για ταξίδια. Συνιστάται οι ασθενείς σε ανοσοκατασταλτικά και βιολογικά φάρμακα να αποφεύγουν τα ταξίδια ή τις συναθροίσεις σε μεγάλες ομάδες ατόμων κοκ.
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΦΝΕ
Ενημερώσεις για το COVID-19 και τις ΙΦΝΕ
(Το κείμενο έχει προσαρμοστεί για την Ελληνική πραγματικότητα, πχ ΟΔΔΥ αντί για CDC, ενώ έχουν αφαιρεθεί τμήματα του κειμένου που αφορούν καθαρά τις ΗΠΑ, πχ συνταγογράφηση και προμήθεια φαρμάκων)
Αποφασίστε πότε να μείνετε σπίτι από την εργασία, το σχολείο και άλλες εκδηλώσεις
Κάθε ασθενής με ΙΦΝΕ γνωρίζει την πρόκληση να αποφασίσει να μείνει λόγω ασθενείας στο σπίτι απέχοντας από την εργασία ή το σχολείο και τη δυσκολία να μην πάει σε ταινία ή σε ένα δείπνο λόγω των συμπτωμάτων της ΙΦΝΕ. Με την εξάπλωση του κορωνοϊού (COVID-19), έχει γίνει ακόμη πιο δύσκολο για τους ασθενείς να λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με την καθημερινότητά τους.
Λάβετε πληροφορίες από αξιόπιστες πηγές
Η καλύτερη πηγή πληροφοριών είναι το Υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΔΥ (για την Ελλάδα) και οι ιστοσελίδες των επίσημων φορέων υγείας. Τα μέσα ενημέρωσης παρέχουν γενικές πληροφορίες, αλλά ενδέχεται να μην παρέχουν συγκεκριμένες πληροφορίες για εσάς προσωπικά. Καθώς εσείς και η οικογένειά σας λαμβάνετε αποφάσεις, επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο των επίσημων φορέων ή τις ανακοινώσεις των επίσημων φορέων για συγκεκριμένες οδηγίες. Οι Υπηρεσίες Υγείας της περιοχής που ζείτε, ειδικά όταν υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις κορωνοϊού, θα παρέχουν καθοδήγηση σχετικά με τοπικούς κινδύνους και προφυλάξεις ειδικά για εκείνους τους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται στην κοινότητα.
Ομάδες υψηλότερου κινδύνου
Οι πληροφορίες που είναι γνωστές μέχρι στιγμής για τον νέο κορωνοϊό του 2019 βασίζονται σε αυτά που έχουν αναφερθεί από τις περιπτώσεις στο Wuhan της Κίνας και μαθαίνουμε περισσότερα καθώς ο ιός έχει εξαπλωθεί σε άλλες χώρες. Με βάση τις αναφερθείσες περιπτώσεις, γνωρίζουμε ότι ενδέχεται να υπάρχουν άτομα που είναι εκτεθειμένα σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Τα άτομα σε ομάδες υψηλού κινδύνου που ορίζονται από τις Υπηρεσίες Υγείας συνιστάται να λαμβάνουν πρόσθετες προφυλάξεις. Στη χώρα μας οι Υγειονομικές αρχἐς έχουν συστήσει όλα τα άτομα κι όχι μόνο οι ομάδες υψηλού κινδύνου να μένουν στο σπίτι και να αποφεύγουν να κυκλοφορούν σε δημόσιους χώρους. Εν τούτοις πιο πολύ κινδυνεύουν οι πιο κάτω ομάδες:
- Ενήλικες άνω των 60 ετών, ιδιαίτερα άνδρες
- Άτομα με υποκείμενες παθήσεις όπως καρδιακές παθήσεις, πνευμονοπάθειες (συμπεριλαμβανομένου του άσθματος), διαβήτης, χρόνια νεφροπάθεια, χρόνια ηπατοπάθεια, ενδοκρινικές και μεταβολικές διαταραχές, νευρολογικές, νευρολογικές και νευροαναπτυξιακές παθήσεις.
- Άτομα που είναι έγκυες ή είχαν πρόσφατη εγκυμοσύνη
- Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Τα άτομα με ΙΦΝΕ μπορεί να έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα – βλ. Παρακάτω
Από τις 11/3/2020, το CDC των ΗΠΑ συνιστά τα άτομα σε ομάδες υψηλού κινδύνου να αποφεύγουν τη συμμετοχή σε δημόσιες εκδηλώσεις με περισσότερα από 10 άτομα.
Πόροι:
- CDC – Ιστοσελίδα του Coronavirus 2019
- Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO) Συμβουλές για το κοινό
- CDC – Ειδικοί πληθυσμοί υψηλού κινδύνου και ειδικοί πληθυσμοί
- CDC Στρατηγική μετριασμού
Πώς ξέρετε εάν έχετε αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα;
Οι όροι εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος είναι γενικοί όροι που περιγράφουν την έλλειψη κατάλληλης ανοσιακής απόκρισης από τον οργανισμό για την καταπολέμηση ασθενειών και την αποτροπή της παραγωγής μικρο-οργανισμών που μπορεί να είναι επιβλαβείς, όπως οι ιοί και ορισμένα βακτήρια. Η εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους, όπως η φαρμακευτική αγωγή, οι πρόσφατες χειρουργικές επεμβάσεις, η ηλικία, κάποια γενετική ή χρόνια πάθηση. Οι ασθενείς με ΙΦΝΕ βιώνουν πολλούς από αυτούς τους παράγοντες και μπορούν να έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Ωστόσο, δεν έχουν όλοι οι ασθενείς με ΙΦΝΕ εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Κάθε ασθενής με ΙΦΝΕ είναι διαφορετικός και μπορεί να παίρνει διαφορετικά φάρμακα. Συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τα φάρμακά σας, την κατάσταση της υγείας σας και τις προφυλάξεις που πρέπει να λάβετε σχετικά με το COVID-19.
Ενημερώσεις και συστάσεις σχετικά με τα φάρμακα της ΙΦΝΕ
Μείνετε στο φάρμακο που λαμβάνετε για την ΙΦΝΕ που έχετε. Η φλεγμονή που οφείλεται στις ΙΦΝΕ μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές και βλάβες στο εντερικό σας σύστημα. Τα φάρμακά σας στοχεύουν να διατηρήσουν αυτή τη φλεγμονή υπό έλεγχο. Πάντα να επικοινωνείτε με το γιατρό σας σχετικά με το θεραπευτικό σας πλάνο εάν έχετε ανησυχίες ή ερωτήσεις.
Εάν λαμβάνετε μεσαλαζίνη (Asacol®, Pentasa®, Salofalk®) ή άλλα αμινοσαλικυλικά άλατα (πχ Salopyrin), όλα αυτά είναι ασφαλή και δεν είναι φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Κατά τη λήψη αυτών των φαρμάκων, δεν χρειάζεται να λαμβάνετε πρόσθετες προφυλάξεις πέρα από τις συστάσεις του Υπουργείου Υγείας και του ΟΔΔΥ σχετικά με την σωστή υγιεινή (βλ. Τι θα πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς με ΙΦΝΕ για τον νέο κορωνοϊό του 2019 (COVID-19)).
Εάν λαμβάνετε κορτικοστεροειδή (πρεδνιζόνη/πρεδνιζολόνη/μεθυλ-πρεδνιζολόνη) για οποιονδήποτε λόγο, φροντίστε να λάβετε επιπλέον προφυλάξεις, ακολουθώντας τις συστάσεις του Υπουργείου Υγείας και του ΟΔΔΥ για μείωση κινδύνου και μιλήσετε με τον γιατρό σας, επειδή τα κορτικοστεροειδή μπορούν να καταστείλουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα.
Συζητήστε με τον πάροχο της υγειονομικής περίθαλψής σας για να μειώσετε τη δόση σας ή να αποφύγετε τα κορτικοστεροειδή (κάτι που αποτελεί πάντα σύσταση στη διαχείριση της ΙΦΝΕ).
Τα κλασικά ανοσοκατασταλτικά, όπως οι θειοπουρίνες (αζαθειοπρίνη, μερκαπτοπουρίνη), η κυκλοσπορίνη, η μεθοτρεξάτη και ο αναστολέας JAK tofacitinib (Xeljanz®) τείνουν να αναστέλλουν την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού σε ιογενείς λοιμώξεις.
Μην σταματήσετε να παίρνετε αυτά τα φάρμακα. Εάν έχετε ανησυχίες, μιλήστε με τον γιατρό σας.
Βιολογικά (πρωτότυπα/βιοομοειδή) περιλαμβανομένων των αντι-TNFα [certolizumab pegol (Cimzia®), adalimumab (Humira®), infliximab (Remicade®), golimumab (Simponi®), των βιοομοειδών του infliximab (Inflectra®)], του ustekinumab (Stelara®) και της βενδολιζουμάμπης (Entyvio®) είναι φάρμακα που καταστέλλουν την ανοσία
Συζητήστε με τον γιατρό σας πριν κάνετε οποιεσδήποτε προσαρμογές αυτών των φαρμάκων. (Αναφορά: https://www.ioibd.org/ioibd-update-on-covid19-for-patients-with-crohns-disease-and-ulcerative-colitis/)
Φάρμακα για τις ΙΦΝΕ: ταξίδια και συστάσεις για σημαντικά συμβάντα
Οι ασθενείς σε μεσαλαζίνη (δείτε προηγουμένως) θα πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες του ΟΔΔΥ και των Υγειονομικών Φορέων σχετικά με τα γεγονότα και ταξίδια. Η χρήση αυτού του φαρμάκου δεν προκαλεί καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος και δεν θέτει τους ασθενείς σε κατηγορία υψηλότερου κινδύνου.
Οι ασθενείς σε ανοσοκατασταλτικά και βιολογικά φάρμακα ενθαρρύνονται να μη ταξιδεύουν και να μη συναθροίζονται σε μεγάλους αριθμούς. Τα κλασικά ανοσοκατασταλτικά φάρμακα και τα βιολογικά παρατίθενται παρακάτω:
Τι σημαίνει «διασπορά στην κοινότητα» και τι πρέπει να γνωρίζω για αυτή τη μορφή μόλυνσης;
Η διασπορά μιας νόσου στην κοινότητα συμβαίνει όταν μια ασθένεια εξαπλώνεται από άτομο σε άτομο και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να μην είναι γνωστό πώς, πότε ή πού το άτομο αυτό έχει μολυνθεί. Λόγω του αυξανόμενου αριθμού περιπτώσεων και της διασποράς του COVID-19 στην κοινότητα, είναι σημαντικό οι άνθρωποι να ενημερώνονται για οποιαδήποτε καθοδήγηση από τις Υγειονομικές Αρχές και τους γιατρούς τους. Επομένως σήμερα που έχει εξαπλωθεί η νόσος σημαντικά χρειάζεται αυξημένη προσοχή.
Χρησιμοποιήστε όλες αυτές τις πληροφορίες και τις γνώσεις σας για τον κίνδυνο που διατρέχετε εσείς και η κοινότητά σας, μαζί με τη δική σας καλύτερη κρίση, όταν αποφασίζετε να ταξιδέψετε ή να παρακολουθήσετε εκδηλώσεις ή άλλες συναντήσεις.
Η υγεία και η ασφάλειά σας είναι πιο σημαντικές. Σας παρακαλούμε να προσέχετε.
Φάρμακα και προμήθειες
Οι γιατροί συνιστούν στους πάσχοντες να εφοδιάζονται με επαρκείς προμήθειες φαρμάκων και προϊόντα πρώτης ανάγκης κατά τη διάρκεια κάθε είδους φυσικής καταστροφής ή έκτακτης ανάγκης. Αυτό περιλαμβάνει φάρμακα, όπως το σιρόπι βήχα, για για το κοινό κρυολόγημα και την γρίπη, καθώς και άλλα αντικείμενα που είναι συνήθως διαθέσιμα για να βοηθήσουν τα συμπτώματα του κρυολογήματος ή του ιού. Πολλοί ασθενείς με ΙΦΝΕ ανησυχούν για την πρόσβαση σε φάρμακα σε περίπτωση έλλειψης εφοδιασμού αλλά οι Υπηρεσίες Υγείας παρακολουθούν στενά την ιατρική αλυσίδα εφοδιασμού και δεν έχουν αναφερθεί ελλείψεις μέχρι σήμερα σχετικά με τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ΙΦΝΕ.
Έρευνα για τον κορωνοϊό και το πεπτικό σύστημα
Σύμφωνα με δύο δημοσιεύσεις στο περιοδικό Gastroenterology, οι ασθενείς με COVID-19 μπορεί επίσης να παρουσιάσουν γαστρεντερικά συμπτώματα, όπως διάρροια, ναυτία, εμετό και κοιλιακή δυσφορία πριν από τα κοινά αναπνευστικά συμπτώματα.2,3 Μια από τις δημοσιεύσεις προέρχεται από την Κίνα και έγινε σε ένα μικρό δείγμα 73 ασθενών που ήταν στο νοσοκομείο με επιβεβαιωμένη λοίμωξη COVID-19.3 Τα γαστρεντερικά συμπτώματα που παρατηρήθηκαν παγκοσμίως είναι λιγότερο συχνά και ποικίλλουν ανάλογα με τον πληθυσμό και τις περιπτώσεις που παρατηρήθηκαν. Συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τυχόν ανησυχίες ή ερωτήσεις σχετικά με τα συμπτώματά σας
Υπενθυμίσεις για όλους τους ασθενείς
- Ακολουθήστε τις οδηγίες υγιεινής.
- Καλέστε τον γιατρό σας εάν αισθάνεστε άρρωστος και πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε τον κορωνοϊό ή γρίπη.
- Εάν είναι διαθέσιμη, χρησιμοποιήστε την τηλεϊατρική, για να έχετε μια αρχική εκτίμηση από τον γιατρό σας πριν μεταβείτε στο γραφείο του ή στα Επείγοντα κάποιου Νοσοκομείου.
- Εάν αισθάνεστε άρρωστος, μείνετε μακριά από την εργασία.
Δείτε τις πρόσθετες οδηγίες:
- CDC – Ιστοσελίδα του Coronavirus 2019
- Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ)
- Crohn’s and Colitis Foundation: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς με IFNE για τον νέο κορωοϊό
Κατάλογος δημοσιεύσεων: A list of publications referenced by the CDC can be found here: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/publications.html
Οι πληροφορίες αυτές δόθηκαν από μέλη της Επιστημονικής Συνβουλευτικής Επιτροπής του Ιδρύματος Crohn και Colitis των ΗΠΑ (CCFA).
Επικαιροποιήθηκε την 13/3/2020
Βιβλιογραφικές παραπομπές
- Jia JP, et al. ACE2 receptor expression and severe acute respiratory syndrome coronavirus infection depend on differentiation of human airway epithelia. J Virol. 2005 Dec;79(23):14614-21. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16282461 . Accessed March 6, 2020
- Gu J, Han B, Wang J. COVID-19: Gastrointestinal manifestations and potential fecal-oral transmission. Gastroentrology, 2020. Article in press. https://www.gastrojournal.org/article/S0016-5085(20)30281-X/pdf. Accessed March 6, 2020
- Xiao F, Tang M, Zheng X, Liu Y, Li, X, Shan H. Evidence for gastrointestinal infection of SARS-CoV-2. Gastroenterology, 2020. Article in press. https://www.gastrojournal.org/article/S0016-5085(20)30282-1/pdf . Accessed March 6, 2020.
- https://www.ioibd.org/ioibd-update-on-covid19-for-patients-with-crohns-disease-and-ulcerative-colitis/
Για να διαβάσετε το πρωτότυπο κείμενο πατήστε εδώ.