Tue. Mar 19th, 2024

Συχνές Ερωτήσεις για τις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ)

Μια επισκόπηση των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νόσων του Εντέρου

Η Ελκώδης Κολίτιδα και η Νόσος Crohn είναι ανίατες χρόνιες παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος. Οι δύο ασθένειες αναφέρονται συχνά ως Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσοι του Εντέρου (ΙΦΝΕ), λόγω των παρόμοιων συμπτωμάτων τους. Τουλάχιστον 4 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από ΙΦΝΕ. Εκτιμάται ότι χάνονται περίπου ένα δισεκατομμύριο ημέρες εργασίας ετησίως που οφείλονται σε ΙΦΝΕ.

Συμπτώματα

Η νόσος Crohn και η Ελκώδης Κολίτιδα έχουν παρόμοια συμπτώματα, αλλά είναι πολύ διαφορετικές στον τρόπο με τον οποίο προσβάλλουν τον πεπτικό σωλήνα. Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι διαφορετική, ενώ η φαρμακευτική θεραπεία έχει ομοιότητες και διαφορές. Τα πιο συνήθη συμπτώματα των δύο αυτών ασθενειών περιλαμβάνουν:

  • Κοιλιακό πόνο.
  • Απώλεια βάρους.
  • Πυρετό.
  • Αιμορραγία από το ορθό.
  • Φλεγμονή του δέρματος και των ματιών.
  • Διάρροια.

Αναλυτικότερη παράθεση των συμπτωμάτων ανά πάθηση γίνεται στo «Ποια είναι τα Σημάδια και Συμπτώματα των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νόσων του Εντέρου;».

Θεραπείες

Περιόδοι έξαρσης (όπου η ασθένεια είναι ενεργή) και οι περίοδοι ύφεσης χαρακτηρίζουν τις ΙΦΝΕ. Τα κλασσικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για να αντιμετωπιστούν οι εξάρσεις των ΙΦΝΕ ή να συντηρηθεί μία ύφεση περιλαμβάνουν:

  • Φάρμακα Sulfa
  • Κορτικοστεροειδή
  • 5-Aminosalicylates
  • Ανοσοκατασταλτικά
  • Αντι-TNF
  • Αντιβιοτικά

Αναλυτικότερη παράθεση των διαφόρων ειδών φαρμάκων γίνεται στις «Ποιες Θεραπείες ακολουθούνται στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου;».

Διάγνωση

Η κολονοσκόπηση σε συνδυασμό με άλλες διαγνωστικές εξετάσεις (αιματολογικές και ενδοσκοπικές-απεικονιστικές) οδηγούν στη διάγνωση των ΙΦΝΕ από τους γαστρεντερολόγους. Κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης, που θεωρείται η «χρυσή σταθερά» για τη διάγνωση των ΙΦΝΕ, ένας σωλήνας με μικροσκοπική βιντεοκάμερα εισέρχεται στο παχύ έντερο ενώ ο ασθενής βρίσκεται υπό καταστολή.

Νόσος του Crohn

Η Νόσος του Crohn μπορεί να προσβάλει το λεπτό και το παχύ έντερο καθώς επίσης και άλλα όργανα του πεπτικού σωλήνα. Η νόσος δεν είναι κολλητική και δεν αποτελεί μορφή καρκίνου. Σε αντίθεση με την Ελκώδη κολίτιδα που έχει επιπτώσεις μόνο στο εσωτερικό στρώμα του εντέρου, η Crohn προσβάλλει συνήθως όλα τα στρώματα του εντερικού τοιχώματος. Μερικές επιπλοκές που μπορούν να εμφανιστούν στην Crohn περιλαμβάνουν:

  • Στενώσεις – Στένεμα ενός μέρους του εντέρου.
  • Συρίγγια – ανώμαλες «σήραγγες» που συνδέουν είτε διαφορετικά μέρη του λεπτού ή/και του παχέως εντέρου μεταξύ τους είτε διαφορετικά μέρη του του λεπτού ή/και του παχέως εντέρου με άλλα όργανα του σώματος.
  • Ραγάδες – ρωγμές στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό.

Αρκετοί διαφορετικοί τύποι χειρουργικών επεμβάσεων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα και τις επιπλοκές της Crohn, όμως καμία δεν επιφέρει οριστική ίαση. Η πιο κοινή είναι η εκτομή κατά τη διάρκεια της οποίας οι χειρουργοί αφαιρούν το ασθενές κομμάτι του εντέρου και επανασυνδέουν τις άκρες. Οι χειρουργοί χρησιμοποιούν πλαστική των στενώσεων για να ανοίξουν τις στενώσεις του εντέρου κάνοντας μια τομή κατά μήκος της στένωσης και το κλείσιμο της στην αντίθετη κατεύθυνση. Η κολεκτομή, αφαίρεση μέρους του παχέος εντέρου, ή ειλεοστομία, αφαίρεση ολόκληρου του παχέος εντέρου είναι άλλες χειρουργικές τεχνικές.

Ελκώδης Κολίτιδα

Στην Ελκώδη Κολίτιδα, το εσωτερικό τοίχωμα του παχέως εντέρου φλεγμαίνει. Η νόσος δεν είναι κολλητική και δεν αποτελεί μορφή καρκίνου. Η ασθένεια δεν έχει επιπτώσεις στο λεπτό έντερο. Μια σοβαρή επιπλοκή της Ελκώδη κολίτιδας είναι τοξικό μεγάκολο, όταν τα αέρια μαζεύονται στο κόλον και προκαλούν διόγκωσή του.

Υπάρχουν διάφορες χειρουργικές επιλογές για τον ασθενή που πάσχει από Ελκώδη κολίτιδα. Η χειρουργική επέμβαση για την Ελκώδη κολίτιδα περιλαμβάνει πάντα την αφαίρεση ολόκληρου του παχέος εντέρου, ή κολεκτομή. Χωρίς παχύ έντερο, μια εναλλακτική μέθοδος αποθήκευσης των κοπράνων πρέπει να χρησιμοποιηθεί. Στην ειλεοστομία η άκρη του λεπτού εντέρου συνδέεται με ένα άνοιγμα (παρά φύση έδρα) στην κοιλία όπου συλλέγονται τα κόπρανα σε μια ανθεκτική σακούλα που φοριέται έξω από την κοιλία. Σε αρκετές περιπτώσεις ο χειρουργός διαμορφώνει ένα θύλακα (σε μορφή ληκύθου) από το λεπτό έντερο για να συλλέξει τα απόβλητα και το συνδέει με το ορθό έντερο του ασθενή με αποτέλεσμα να μην υπάρχει μόνιμη ειλεοστομία.

Δυστυχώς, η αιτία για κάθε μια από τις ΙΦΝΕ δεν έχει αναγνωριστεί, και καμία από αυτές δεν έχει οριστική θεραπεία. Τα συμπτώματα ταλαιπωρούν, φέρνουν σε αμηχανία, και ακόμη αδυναμία στους ασθενείς. Η έρευνα και η συνειδητοποίηση είναι απαραίτητες στην πάλη για να νικηθούν οι ΙΦΝΕ.

(Πηγές: Amber Tresca “Your Guide to Inflammatory Disease”, NACC “Inflammatory Disease Basics”, www.life&ibd.com)

* Η ορθότητα των δεδομένων ελέγχθηκε από τον κ. Δημήτρη Πολύμερο, Γαστρεντερολόγο, Επιμελητή Β’ του Νοσοκομείου “Αττικόν”

Οι δύο αρχικές μορφές των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νόσων του Εντέρου (ΙΦΝΕ), Νόσος του Crohn (ΝΚ) και Ελκώδης Κολίτιδα (ΕΚ), έχουν αρκετά κοινά συμπτώματα, αλλά αντιμετωπίζονται πολύ διαφορετικά ιατρικά και χειρουργικά. Σε πολλές περιπτώσεις, ένας εκπαιδευμένος γαστρεντερολόγος (έχοντας τα αποτελέσματα διαφόρων εξετάσεων) μπορεί να καθορίσει εάν μια περίπτωση ΙΦΝΕ είναι είτε Νόσος του Crohn είτε Ελκώδης Κολίτιδα. Εντούτοις, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η διάγνωση της μιας μορφής των ΙΦΝΕ από την άλλη είναι πολύ δύσκολη. Κατά περιόδους, μια τελική διάγνωση είναι δυνατή μόνο μετά από ένα γεγονός κατά τη διάρκεια της ασθένειας ή η θεραπεία της καθιστά την ασθένεια των ΙΦΝΕ προφανή.

Οι ασθενείς με ΙΦΝΕ μπορεί να είναι πολύ μπερδεμένοι ως προς τις διαφορές μεταξύ αυτών των ασθενειών. Όπως με οποιοδήποτε χρόνιο νόσημα, η εκπαίδευση του ασθενή είναι ένα σημαντικό εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να συμμετέχει ενεργά (παρά παθητικά) και συνειδητά στο σχέδιο θεραπείας μαζί το γιατρό του.

Που τοποθετείται η φλεγμονή

Στην Νόσο του Crohn, η φλεγμονή μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε κατά μήκος της πεπτικής οδού από το στόμα μέχρι τον πρωκτό. Στην Ελκώδη κολίτιδα, το παχύ έντερο είναι η μόνη περιοχή που επηρεάζεται.

Συμπτώματα

Πολλά συμπτώματα της Νόσου του Crohn και της Ελκώδους Κολίτιδας είναι παρόμοια, αλλά υπάρχουν μερικές λεπτές διαφορές. Οι ασθενείς με Ελκώδη κολίτιδα τείνουν να έχουν τον πόνο στο χαμηλότερο αριστερό μέρος της κοιλίας, ενώ οι ασθενείς με Νόσο του Crohn συνήθως (αλλά όχι πάντα) πονούν κάτω δεξιά στη κοιλιά. Με Ελκώδη κολίτιδα, η αιμορραγίες από το ορθό έντερο κατά τη διάρκεια των κενώσεων είναι πολύ κοινές, και η αιμορραγία είναι λιγότερο συχνή στους ασθενείς με Νόσο του Crohn.

Εικόνα της φλεγμονής

Η εικόνα που κάθε μορφή των ΙΦΝΕ παίρνει στην πεπτική οδό είναι πολύ ξεχωριστή και διαφορετική. Στην Ελκώδη Κολίτιδα η φλεγμονή τείνει να είναι συνεχής. Σε πολλές περιπτώσεις, η φλεγμονή στην Ελκώδη Κολίτιδα αρχίζει στο ορθό ή το σιγμοειδές, και επεκτείνεται προς τα επάνω όσο η ασθένεια εξελίσσεται. Στην Νόσο του Crohn, η φλεγμονή μπορεί να εμφανιστεί ως μεμονωμένη σε ένα ή περισσότερα σημεία του πεπτικού σωλήνα. Για παράδειγμα, ένα φλεγμαίνον τμήμα του παχέος εντέρου μπορεί να εμφανιστεί μεταξύ δύο υγιών τμημάτων.

Κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης ή σιγμοειδοσκόπησης, ο γιατρός μπορεί να δει το εσωτερικό του παχέος εντέρου. Σε ένα κόλον που νοσεί από νόσο Crohn, το τοίχωμα μπορεί να λεπτύνει και, λόγω της εναλλαγής ασθενούς και υγιούς ιστού, μπορεί να έχει μια εμφάνιση λιθόστρωτου. Στην Ελκώδη Κολίτιδα, το τοίχωμα του παχέος εντέρου είναι πιο λεπτό και παρουσιάζει συνεχόμενη προσβολή χωρίς ενδιάμεσες περιοχές υγιούς ιστού στο ασθενές τμήμα.

Τα Κοκκιώματα είναι κύτταρα που προσελκύονται και συσσωρεύονται για να αντιμετωπίσουν ένα βλαπτικό παράγοντα. Τα κοκκιώματα υπάρχουν στην νόσο Crohn, αλλά όχι στην Ελκώδη Κολίτιδα. Επομένως, όταν βρίσκονται στα δείγματα ιστού που λαμβάνονται από ένα τμήμα της πεπτικής οδού που νοσεί, είναι ένας καλός δείκτης ότι η νόσος Crohn είναι η σωστή διάγνωση.

Στην Ελκώδη Κολίτιδα, ο βλενογόνος του παχέως εντέρου είναι πληγωμένος. Αυτά τα έλκη δεν επεκτείνονται πέρα από αυτήν την εσωτερική επένδυση. Στην Crohn το έλκος είναι βαθύτερο και μπορεί να επεκταθεί σε όλα τα στρώματα του τοιχώματος του εντέρου.

Επιπλοκές

Στη νόσο Crohn, οι στενώσεις, οι περιπρωκτικές ραγάδες, και τα συρίγγια δεν είναι ασυνήθιστες επιπλοκές. Αυτές είναι λιγότερο συχνές στις περιπτώσεις της Ελκώδους Κολίτιδας. Στην Ελκώδη Κολίτιδα η έντονη αιμοραγία λόγω των ελκών, η ρήξη (σκίσιμο) του παχέος του εντέρου και διάταση του εντέρου (τοξικό μεγάκολο) αποτελούν τις πιο κοινές περιπλοκές.

Κάπνισμα

Μια από τις πιο περίεργες πτυχές των ΙΦΝΕ είναι η αλληλεπίδρασή τους με το κάπνισμα τσιγάρων ή τον καπνό. Το κάπνισμα συνδέεται άμεσα με την χειρότερη εξέλιξη της Νόσου στους ασθενείς και μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των εξάρσεων και της ανάγκης για χειρουργικές επεμβάσεις. Για μερικούς ανθρώπους με Ελκώδη κολίτιδα, το κάπνισμα έχει μια προστατευτική επίδραση, αν και το κάπνισμα ΔΕΝ συστήνεται λόγω των σημαντικών κινδύνων για την συνολική υγεία. Η Ελκώδης Κολίτιδα καλείται συχνά «ασθένεια των μη καπνιστών».

(Πηγές: Amber Tresca “Your Guide to Inflammatory Disease”, NACC “Inflammatory Disease Basics”, www.life&ibd.com)

* Η ορθότητα των δεδομένων ελέγχθηκε από τον κ. Δημήτρη Πολύμερο, Γαστρεντερολόγο, Επιμελητή Β’ του Νοσοκομείου “Αττικόν”

Οι δύο μορφές των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νόσων του Εντέρου (ΙΦΝΕ) – η νόσος του Crohn (ΝΚ) και η Ελκώδης Κολίτιδα (ΕΚ) έχουν διάφορα κοινά σημεία και συμπτώματα, αλλά πολύ διαφορετικές συνθήκες. Μια από τις κύριες διαφορές μεταξύ των ΝΚ και ΕΚ είναι η θέση της ασθένειας. Η ΝΚ μπορεί να έχει επιπτώσεις στην πεπτική οδό οπουδήποτε μεταξύ του στόματος και του πρωκτού, ενώ ΕΚ έχει επιπτώσεις μόνο στο παχύ έντερο (ή κόλον). Μια δεύτερη σημαντική διαφορά είναι ότι η έξαρση της ΝΚ επηρεάζει όλα τα στρώματα του εντερικού τοιχώματος και η ΕΚ έχει επιπτώσεις μόνο στο εσωτερικό τοίχωμα.

Μια άλλη βασική διαφορά μεταξύ του ΝΚ και ΕΚ είναι η παρουσία συνοδών επιπλοκών. Οι στενώσεις, τα συρίγγια, και οι ραγάδες τείνουν να είναι πιο κοινές στη ΝΚ, ενώ το τοξικό μεγάκολο είναι πιο κοινό στην ΕΚ. Η διάκριση μεταξύ των δύο μορφών των ΙΦΝΕ μπορεί να είναι δύσκολη κατά περιόδους, αλλά η γνώση της διαφοράς μεταξύ των δύο ασθενειών είναι εξαιρετικά σημαντική για την θεραπεία.

Σημάδια και Συμπτώματα της νόσου του Crohn:

  1.  Εντερικά συμπτώματα
  2. Μη-εντερικά συμπτώματα
  3. Λοιπά συμπτώματα
  • Κοιλιακός πόνος και κράμπες
  • Μετεωρισμός/Διάταση
  • Αίμα στα κόπρανα
  • Κοκκίωμα
  • Απώλεια όρεξης
  • Βλέννα στα κόπρανα
  • Επίμονη διάρροια
  • Εξελκώσεις στην πεπτική οδό
  • Καθυστερημένη ανάπτυξη και σεξουαλική ωρίμανση των παιδιών
  • Ερεθισμός στα μάτια
  • Πυρετός
  • Περιπρωκτικές Ραγάδες
  • Απώλεια βάρους
  • Επιδείνωση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της έμμηνης ρήσης
  • Αναιμία
  • Άγχος
  • Αρθρίτιδα
  • Κατάθλιψη
  • Προβλήματα με το συκώτι
  • Οστεοπόρωση
  •  Ερεθισμοί του δέρματος

Σημάδια και Συμπτώματα της Ελκώδους Κολίτιδας:

  1. Εντερικά συμπτώματα
  2. Μη-εντερικά συμπτώματα
  3. Λοιπά συμπτώματα
  • Κοιλιακός πόνος και κράμπες
  • Μετεωρισμόε/Διάταση
  • Αίμα στα κόπρανα
  • Απώλεια όρεξης
  • Βλέννα στα κόπρανα
  • Επίμονη διάρροια
  • Εξελκώσεις στο παχύ έντερο
  • Επείγουσα ανάγκη για αφόδευση λόγω έντονων σπασμών του εντέρου
  • Καθυστερημένη ανάπτυξη και σεξουαλική ωρίμανση των παιδιών
  • Ερεθισμό στα μάτια
  • Πυρετός Απώλεια βάρους
  • Επιδείνωση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της έμμηνης ρήσης
  • Αναιμία
  • Άγχος
  • Αρθρίτιδα
  • Κατάθλιψη
  • Προβλήματα με το συκώτι
  • Οστεοπόρωση
  • Ερεθισμοί του δέρματος

(Πηγές: Amber Tresca “Your Guide to Inflammatory Disease”, NACC “Inflammatory Disease Basics”, www.life&ibd.com)

* Η ορθότητα των δεδομένων ελέγχθηκε από τον κ. Δημήτρη Πολύμερο, Γαστρεντερολόγο, Επιμελητή Β’ του Νοσοκομείου “Αττικόν”

Πώς γίνεται η διάγνωση των ΙΦΝΕ;

Οι εξετάσεις αίματος και κοπράνων, οι ακτίνες X, και οι ενδοσκοπικές διαδικασίες χρησιμοποιούνται συχνά. Όταν υποψιαζόμαστε Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νόσο Εντέρου (ΙΦΝΕ) βασισμένοι στα συμπτώματα και το ιστορικό, υπάρχει μια σειρά εξετάσεων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να επιβεβαιώσουν τις υποψίες και να προσφέρουν τη διάγνωση. Σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να υποψιαζόμαστε ΙΦΝΕ, αλλά άλλες αιτίες για τα συμπτώματα πρέπει να αποκλειστούν πρώτα μέσω των διαγνωστικών εξετάσεων. Σε μερικές περιπτώσεις όπου καλούμαστε να διαγνώσουμε ΙΦΝΕ, μπορεί να είναι δύσκολο να αντιληφθούμε ποια μορφή των ΙΦΝΕ (Νόσος του Crohn ή Ελκώδης Κολίτιδα) υπάρχει. Περισσότερες εξετάσεις, ή στενή παρακολούθηση, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να βοηθήσει να διαγνωστεί η μορφή της ΙΦΝΕ.

Η πρώτη ένδειξη στη διάγνωση των ΙΦΝΕ είναι τα συμπτώματα: επίμονη διάρροια, αίμα ή βλέννα στα κόπρανα (ποιο συχνό με την Ελκώδη κολίτιδα παρά στη νόσο του Crohn), πυρετό, και κοιλιακό πόνο.

Εντούτοις, μερικά από αυτά τα συμπτώματα μπορούν επίσης να υπάρχουν σε παρασιτικές λοιμώξεις, εκκολπωματίτιδα, κοιλιοκάκη, καρκίνο του παχέος εντέρου, ή άλλες λιγότερο κοινές παθήσεις. Έχοντας αυτό υπόψη, οι ΙΦΝΕ μπορεί να μην είναι η πλέον πιθανή διαταραχή που ένας γαστρεντερολόγος έχει στον κατάλογο διαφορικών διαγνώσεών του/της (ο κατάλογος πιθανών ασθενειών που ταιριάζουν στα συμπτώματα).

Οι πρώτες εξετάσεις που μπορούν να γίνουν είναι εξετάσεις αίματος και εξετάσεις κοπράνων. Οι εξετάσεις αίματος μπορούν να περιλάβουν Γενική αίματος, ανάλυση ηλεκτρολυτών, και ηπατικές εξετάσεις.

  • Η Γενική αίματος μπορεί να περιλαμβάνει Λευκοκυτταρικό και Ερυθροκυτταρικό έλεγχο. Μια υψηλή τιμή WBC (Αριθμός Λευκών Κυττάρων) μπορεί να δείξει ότι υπάρχει φλεγμονή κάπου στο σώμα. Μια χαμηλή RBC (Αριθμός Ερυθρών Κυττάρων) θα μπορούσε να δείξει ότι υπάρχει αιμορραγία (εάν όχι προφανής από ακαθάριστο αίμα στα κόπρανα) ή πόσο αίμα έχει χαθεί.
  • Ένας έλεγχος ηλεκτρολυτών μετρά το επίπεδο νατρίου, καλίου, χλωρίου, και διοξειδίου του άνθρακα στο σώμα. Η χρόνια διάρροια μπορεί να προκαλέσει υψηλά επίπεδα χλωρίου και καλίου.
  • Οι ηπατικές εξετάσεις μετρούν τις τρανσαμινάσες, λευκωματίνες, όλες τις πρωτείνες, και τα συνολικά επίπεδα χολερυθρίνης. Τα παθολογικά επίπεδα μπορούν να προκληθούν από τον υποσιτισμό επειδή το γαστρεντερικό σύστημα δεν απορροφά τις θρεπτικές ουσίες όπως θα έπρεπε.
  • Μια εξέταση κοπράνων για αίμα χρησιμοποιείται για να εξετάσει τα κόπρανα για ίχνη αίματος που δεν είναι ορατό με το μάτι. Τα κόπρανα μπορούν επίσης να εξεταστούν για βακτηριακή μόλυνση που θα μπορούσε να προκαλέσει τα συμπτώματα.

Ο γαστρεντερολόγος μπορεί να περιμένει τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσων πρίν προχωρήσει σε άλλες εξετάσεις όπως οι ακτινογραφίες (ακτίνες X) ή οι ενδοσκοπικές εξετάσεις (κολονοσκόπηση ή σιγμοειδοσκόπηση – άμεση εξέταση του εσωτερικού του σιγμοειδούς). Εάν τα συμπτώματα είναι σοβαρά, και ο ασθενής είναι σε κίνδυνο ή σοβαρά άρρωστος, ο γαστρεντερολόγος μπορεί να μην περιμένει για να δώσει εντολή για περισσότερες εξετάσεις.

  • Οι ακτινογραφίες (ακτίνες X) είναι γρήγορες και φτηνές, και μια ακτινογραφία της κοιλίας μπορεί να δείξει εάν υπάρχει στένωση, εμπόδιο, ή δίαταση του εντέρου.
  • Ο βαριούχος υποκλυσμός είναι ένας πρόσθετος τύπος ακτινογραφίας που χρησιμοποιεί το θειικό άλας και αέρα για να σκιαγραφίσει το τοίχωμα του ορθού  εντέρου και του κόλου. Τα αποτελέσματα μπορεί να δείξουν πολύποδες, όγκους, ή εκκολπωμάτωση.
  • Η εντερόκλυση (μια σειρά ακτινογραφιών του άνω γαστρεντερικού σωλήνα) είναι ένας τύπος εξέτασης που χρησιμοποιείται για να εξεταστούν ο οισοφάγος, το στομάχι, το δωδεκαδάκτυλο (το πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου) και το λεπτό έντερο.
  • Η ενδοσκοπική κάψουλα είναι μία ενδοσκοπική διαδικασία κατά την οποία ο ασθενής καταπίνει μία μικρή κάψουλα που έχει ενσωματωμένη μια μικροσκοπική κάμερα, η οποία περνώντας από το έντερο στέλνει εικόνες σε ένα υπολογιστή μέσω ενός μηχανήματος αναπαραγωγής εικόνων που τοποθετείται με μια ζώνη πάνω στο σώμα του ασθενή. Η κάψουλα αποβάλλεται από το σώμα μέσω της φυσικής οδού και είναι μίας χρήσεως. Η χρήση της ενδοσκοπικής κάψουλας δεν επιτρέπεται όταν υπάρχουν στενώσεις στο έντερο.
  • Η σιγμοειδοσκόπηση είναι μια ενδοσκοπική εξέταση που χρησιμοποιείται για να εξετάσει το τελευταίο τρίτο του παχέος εντέρου, το οποίο περιλαμβάνει το ορθό έντερο και το σιγμοειδές κόλον. Αυτή η εξέταση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανιχνεύσει καρκίνο, πολύποδες και τα έλκη συμβατά με ΙΦΝΕ.
  • Η κολονοσκόπηση είναι μια ενδοσκοπική μέθοδος που χρησιμοποιείται για να εξετάσει το εσωτερικό του παχέος εντέρου και μπορεί να προχωρήσει πιο πάνω απ’ ότι μια σιγμοειδοσκόπηση. Μια κολονοσκόπηση είναι χρήσιμη στην ανίχνευση του καρκίνος του παχέος εντέρου, των ελκών, της έξαρσης των ΙΦΝΕ και άλλων προβλημάτων στο παχύ έντερο.
  • Η γαστροσκόπηση χρησιμοποιείται για να δει μέσα στον οισοφάγο, το στομάχι, και το δωδεκαδάκτυλο (πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου). Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βρει την αιτία στην δυσκολία κατάποσης, της ναυτίας, του εμετού, της παλινδρόμησης, της αιμορραγίας, της δυσπεψίας, του κοιλιακού πόνου, ή του θωρακικού πόνου.

Ανάλογα με τα συμπτώματα και την πιθανή αιτία του προβλήματος, ένας συνδυασμός εξετάσεων μπορεί να ζητηθεί. Κάθε εξέταση έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της, και ένας γιατρός θα χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες που συλλέγονται από το ιστορικό ενός ασθενή (όπως τη σοβαρότητα και τη διάρκεια των συμπτωμάτων και του οικογενειακού ιστορικού) για να ζητήσει εξετάσεις που θα είναι οι αποτελεσματικότερες στον καθορισμό της αιτίας των συμπτωμάτων. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων θα αναλυθούν ώστε να διαπιστωθεί εάν ταιριάζουν για διάγνωση σε μια από τις ασθένειες των ΙΦΝΕ, ή εάν να υπάρχει μια άλλη αιτία των συμπτωμάτων.

(Πηγές: Amber Tresca “Your Guide to Inflammatory Disease”, NACC “Inflammatory Disease Basics”, www.life&ibd.com)

* Η ορθότητα των δεδομένων ελέγχθηκε από τον κ. Δημήτρη Πολύ?μερο, Γαστρεντερολόγο, Επιμελητή Β’ του Νοσοκομείου “Αττικόν”

Οι περισσότερες θεραπείες για τις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ) είναι είτε φαρμακευτικές, είτε χειρουργικές. Πολλά φάρμακα χρησιμοποιούνται στη θεραπεία και των δύο μορφών των ΙΦΝΕ – Νόσο του Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα. Όταν η χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιείται για να αντιμετωπίσει τις ΙΦΝΕ, υπάρχουν εξειδικευμένες μέθοδοι που εφαρμόζονται ανάλογα με την πάθηση. Η χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιείται αφότου έχουν αποτύχει όλες οι άλλες ιατρικές επιλογές.

Φάρμακα

Επειδή δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή θεραπεία για τις ΙΦΝΕ ο σκοπός της φαρμακευτικής αγωγής είναι να καταστείλει τη φλεγμονή. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνονται δύο σημαντικοί στόχοι:

  1. Δίνεται ο απαραίτητος χρόνος στους ιστούς του γαστρεντερολογικού σωλήνα που έχουν τη φλεγμονή να θεραπευτούν.
  2. Μειώνονται τα συμπτώματα (όπως ο πυρετός, η διάρροια, οι πόνοι στην κοιλιά, οι κενώσεις με αίμα κλπ)

Όταν τα συμπτώματα είναι υπό έλεγχο η φαρμακευτική αγωγή χρησιμοποιείται με σκοπό τη μείωση της συχνότητας των εξάρσεων.

Υπάρχουν αρκετές ομάδες φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των ΙΦΝΕ. Τρεις είναι οι κατηγορίες στις οποίες μπορούμε να τα κατατάξουμε:

  1. Τα αντιφλεγμονώδη
  2. Τα συμπτωματικά
  3. Τα αντιβιοτικά (που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση βακτηριακών λοιμώξεων που εμφανίζονται στου πάσχοντες με Νόσο του Crohn).
  4. Aντιφλεγμονώδη

     Αμινοσαλικυλικά (5-ASA)

  • Σουλφασαλαζίνη. Η σουλφασαλαζίνη είναι γνωστή ως αμινοσαλικυλικό οξύ (5-ASA) και αποτελεί συνδυασμό δύο φαρμάκων (sulfapyridine και μια ένωση τύπου ασπιρίνης [5-ASA]) που μειώνει την έξαρση στο κόλον και βοηθά να παραμείνει σε ύφεση.
  • ΜεσαλαζίνηΟλσαλαζίνη και Βαλσαλαζίδη. Αυτά τα νεώτερα φάρμακα στην κατηγορία 5-ASA είναι τόσο αποτελεσματικά όσο η σουλφασαλαζίνη, αλλά τείνουν να έχουν λιγότερες παρενέργειες επειδή δεν περιέχουν την ουσία sulfa. Αντ’ αυτού, το ενεργό συστατικό (5-ASA) στη Μεσαλαζίνη υπάρχει σε μια ρητίνη. Η ρητίνη δεν διαλύεται έως ότου φθάσει το χάπι στον τελικό ειλεό και το παχύ έντερο, όπου απελευθερώνει το φάρμακο 5-ASA άμεσα όπου απαιτείται. Η Μεσαλαζίνη είναι αποτελεσματικότερη σε ήπιες ή μέτριες περιπτώσεις της νόσου Crohn, μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες μιας υποτροπής της νόσου Crohn μετά από χειρουργική επέμβαση. Μια μορφή μεσαλαζίνης εγκεκριμένη από τον Ιανουάριο 2007 μπορεί να ληφθεί μια φορά την ημέρα για την Ελκώδη κολίτιδα αντί αρκετές φορές ημερησίως που απαιτούνται για άλλες μορφές.

Πιθανές παρενέργειες των παραπάνω είναι η ναυτία, ο πονοκέφαλος, η διάρροια, η δυσπεψία και δερματίτιδα.

    Κορτικοστεροειδή

  • Κορτικοστεροειδή. Τα κορτικοστεροειδή είναι παρόμοια με τη κορτιζόλη, ένα στεροειδές που το σώμα παράγει στα επινεφρίδια. Αυτό το ταχείας δράσης φάρμακο μειώνει την έξαρση και συνήθως συνταγογραφείται για να καταπραΰνει ένα οξύ ξέσπασμα. Μειώνοντας αργά την καθημερινή δόση των κορτικοστεροειδών επιτρέπεται στο σώμα να αρχίσει να παράγει κορτιζόλη πάλι από μόνο του. Καθώς παίρνουν κορτικοστεροειδή, μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν μια γενική αίσθηση ευφορίας, ενώ άλλοι μπορεί να νοιώσουν ένα συναίσθημα ταραχής. Τα κορτικοστεροειδή χρησιμοποιούνται και για τις δύο μορφές των ΙΦΝΕ.
  • Budesonide. Η βουδεσονίδη χρησιμοποιείται για να θεραπεύσει ήπιες περιπτώσεις για να μετριάσει την νόσο Crohn του ειλεού ή/και το πάνω μέρος του παχέος εντέρου. Η βουδεσονίδη είναι ένα κορτικοστεροειδές που επιδρά στον οργανισμό συνολικά και το μεγαλύτερο μέρος του φαρμάκου είναι εντεροδιαλυτό. Η βουδεσονίδη και για τις δύο μορφές των ΙΦΝΕ.

Οι πιο κοινές παρενέργειες των παραπάνω είναι η αύξηση του βάρους, το «στρογγύλεμα» – πρήξιμο του προσώπου, η αύξηση της τριχοφυίας, η εμφάνιση ακμής, η αύξηση της πίεσης, η λέπτυνση του δέρματος και η αύξηση του ζαχάρου. Η βουδεσονίδη προκαλεί λιγότερες παρενέργειες από άλλα κορτικοστεροειδή. Οι παρενέργειες του περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, αναπνευστική λοίμωξη, και  ναυτία.

Η μακροπρόθεσμη χρήση των κορτικοστεροειδών μπορεί να προκαλέσει οστεοπόρωση.

    Ανοσοκατασταλτικά

  • Αζαθειοπρίνη6-Μερκαπτοπουρίνη και Κυκλοσπορίνη. Η αζαθειοπρίνη, η 6-Μερκαπτοπουρίνη (6-ΜΡ) και η Κυκλοσπορίνη είναι ανοσοκασταλτικά-μια κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για να καταστείλουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι ΙΦΝΕ είναι αυτοάνοσες ασθένειες, και καταστέλλοντας το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να ελαττωθούν τα συμπτώματα, αφήνει επίσης το σώμα πιο ευαίσθητο στις μολύνσεις. Η αζαθειοπρίνη και η 6-ΜΡ αργούν να ενεργήσουν, και συνδυάζονται συχνά με ένα άλλο φάρμακο που ενεργεί γρήγορα, όπως κορτικοειδή. Η δράση της κυκλοσπορίνης είναι γρηγορότερη αλλά συνδέεται με τις σοβαρές παρενέργειες.
  • Μεθοτρεξάτη. Η Μεθοτρεξάτη συχνότερα δίνεται με ένεση και τείνει να προκαλέσει ύφεση σε (8) οκτώ έως (10) δέκα εβδομάδες. Μια πόσιμη έκδοση του φαρμάκου είναι επίσης διαθέσιμη. Εάν ένας ασθενής παρατηρεί μια επιστροφή των συμπτωμάτων μετά από την αλλαγή από τις εγχύσεις στην πόσιμη έκδοση της μεθοτρεξάτης, πρέπει να το ελέγξουν με το γιατρό τους. Θα μπορούσε η πόσιμη δόση να μην απορροφάται αρκετά καλά από το σώμα.

Οι πιο κοινές παρενέργειες των παραπάνω είναι η μείωση του αριθμού των λευκών και ερυθρών αιμοσφαιρίων (αυξάνοντας τον κίνδυνο για μολύνσεις και συχνές ιώσεις στους ασθενείς), η ναυτία, παγκρεατίτιδα καθώς και η επιβάρυνση του συκωτιού. Ειδικά για τη Μεθοτρεξάτη η εγκυμοσύνη πρέπει να αποφευχθεί και από τους άνδρες και από τις γυναίκες που παίρνουν μεθοτρεξάτη επειδή μπορεί να προκαλέσει γενετικές ανωμαλίες και ακόμη και το θάνατο στα έμβρυα.

Λόγω της σοβαρότητας των πιθανών παρενεργειών γίνονται τακτικές αματολογικές εξετάσεις ώστε να προληφθούν αυτές οι παρανέργειες.

    Βιολογικά (Anti-TNF)

  • Infliximab (Remicade). Το Infliximab αποτελεί ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που δεσμεύει τον παράγοντα νέκρωσης όγκων άλφα (ΤNF-alpha). O TNF-άλφα αποτελεί μια πρωτείνη που παράγεται όταν υπάρχει φλεγμονή και η οποία ευθύνεται για την επέκταση της φλεγμονής. Ο TNF-άλφα βρίσκεται σε υψηλότερο από τα κανονικά επίπεδα στους ανθρώπους με ΙΦΝΕ. Οι παρενέργειες περιλαμβάνουν κοιλιακό πόνο, ναυτία, κούραση, εμετό και σπάνια, μόλυνση. Αρχικά κατασκευάστηκε για την νόσο Crohn, τώρα το infliximab έχει εγκριθεί για να θεραπεύει και τις δύο μορφές των ΙΦΝΕ.
  • Adalimumab (Humira). Το Adalimumab αποτελεί ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που δεσμεύει τον παράγοντα νέκρωσης όγκων άλφα (ΤNF-alpha). O TNF-άλφα αποτελεί μια πρωτείνη που παράγεται όταν υπάρχει φλεγμονή και η οποία ευθύνεται για την επέκταση της φλεγμονής. Ο TNF-άλφα βρίσκεται σε υψηλότερο από τα κανονικά επίπεδα στους ανθρώπους με ΙΦΝΕ.
  1. Συμπτωματικά

    Αντιδιαρροϊκά

  • ΔιφενοξυλάτηΛοπεραμίδη. Η Διφενοξυλάτη και η Λοπεραμίδη μειώνουν τις συσπάσεις του εντέρου και απορροφούν το πρόσθετο νερό στο παχύ έντερο με αποτέλεσμα τη μείωση της συχνότητας των κενώσεων αλλά της διάρροιας.
  • Χολεστυραμίνη. Η Χολεστυραμίνη μειώνει την ερεθιστική επίδραση των χολικών οξέων στο παχύ έντερο.

Οι πιο συνηθισμένες παρενέργειες είναι η δυσκοιλιότητα, η ναυτία και η δυσπεψία.

    Αναλγητικά (Παυσίπονα)

  • Παρακεταμόλη. Η Παρακεταμόλη ανακουφίζει από τον πόνο και μπορεί να μειώσει και το πρήξιμο των κλειδώσεων.

Οι πιο συνηθισμένες παρενέργειες είναι η δυσκοιλιότητα, η ναυτία και τα εξανθήματα.

Συμπληρώματα Σιδήρου, Φυλλικού Οξέος και Βιταμίνης Β12

Τα παραπάνω δίδονται στους ασθενείς που παρουσιάζουν μείωση των επιπέδων του σιδήρου, του φυλλικού οξέως και της βιταμίνης Β12 στον οργανισμό τους κατά τη διάρκεια των εξάρσεων των ΙΦΝΕ ή όταν οι ασθενείς δεν μπορούν να τα απορροφήσουν λόγω σημαντικής βλάβης στο έντερο.

  1. Αντιβιοτικά
  • ΜετρονιδαζόληΣιπροφλοξασίνηΚλαριθρομυκίνη. Χρησιμοποιούνται ως αγωγή σε αποστήματα ή για να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής του λεπτού ή του παχέος εντέρου.

Οι κύριες παρενέργειες της Μετρονιδαζόλης είναι η ναυτία, η μεταλλική γεύση, η αίσθηση μυρμηγκιάσματος στα άκρα.

Οι κύριες παρενέργειες της Σιπροφλοξανίσης και της Κλαριθρομυκίνης είναι η ναυτία, οι εμετοί και η διάρροια.

Εναλλακτικές θεραπείες

Οι επιπρόσθετες θεραπείες για τις ΙΦΝΕ μπορούν να περιλάβουν το βελονισμό, τη βιοανάδραση, τη υπνοθεραπεία, και τη μείωση του άγχους. Αυτές οι θεραπείες χρησιμοποιούνται συχνά από κοινού με τις ιατρικές αγωγές για να βοηθήσουν με την ένταση που προκαλείται στον ασθενή όταν διαγιγνώσκεται με μια χρόνια πάθηση.Μια πειραματική θεραπεία που μελετάται για τη χρήση σε ασθενείς με ΙΦΝΕ είναι το ιχθυέλαιο. Οι δύο τύποι λιπαρών οξέων που βρίσκονται στο πετρέλαιο ψαριών έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που είναι σημαντικές σε διάφορες διαδικασίες του σώματος, συμπεριλαμβανομένου θρομβώσεις αίματος και την λειτουργία του ανοσοποιητικού.

Άλλες πειραματικές θεραπείες για τις ΙΦΝΕ, συμπεριλαμβανομένου aloe vera, προβιοτικά, αντιβιοτικά, ανοσοκατασταλτική θεραπεία και νικοτίνη(για την Ελκώδη Κολίτιδα), δεν έχουν μελετηθεί εκτενώς.

Νέες θεραπείες για τις ΙΦΝΕ μπορεί να εξελιχθούν από την τρέχουσα έρευνα.

(Πηγές: Amber Tresca “Your Guide to Inflammatory Disease”, NACC “Inflammatory Disease Basics”, www.life&ibd.com)

* Η ορθότητα των δεδομένων ελέγχθηκε από τον κ. Δημήτρη Πολύ?μερο, Γαστρεντερολόγο, Επιμελητή Β’ του Νοσοκομείου “Αττικόν”

Ποιες Χειρουργικές Επεμβάσεις εφαρμόζονται στις ΙΦΝΕ; 

Μορφές Χειρουργικών Επεμβάσεων

  1. Χειρουργικές Επεμβάσεις και Νόσος του Crohn

Το 25% – 30% των ασθενών με Νόσο του Crohn μπορεί να χρειαστεί να υποβληθούν σε κάποια χειρουργική επέμβαση κάποια στιγμή στη ζωή τους. Η επέμβαση γίνεται αναγκαία στη Νόσο τουCrohn όταν η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι πλέον ικανή να αντιμετωπίσει τα συμπτώματα της νόσου. Μπορεί επίσης να γίνει για να αντιμετωπιστούν συρίγγια και περιπρωκτικές ραγάδες. Επίσης, ένας ακόμα λόγος που μπορεί να οδηγήσει σε επέμβαση είναι η ύπαρξη απόφραξης του εντέρου (ειλεός) ή αποστήματος. Ο στόχος όλων των επεμβάσεων σε άτομα με Νόσο του Crohn είναι να συντηρήσουν την καλή κατάσταση του εντέρου και να επιτρέψουν έτσι στον ασθενή να έχει την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής. Οι κύριοι τύποι χειρουργικών επεμβάσεων παρουσιάζονται παρακάτω.

  • Μερική εκτομή. Ο πιο κοινός τύπος χειρουργικής επέμβασης για την Νόσο του Crohn είναι η εκτομή, κατά τη διάρκεια της οποίας οι χειρουργοί αφαιρούν το ασθενές κομμάτι του εντέρου και επανασυνδέουν τις δύο υγιείς άκρες (αναστόμωση). Αυτός ο τύπος χειρουργικής επέμβασης δε χρησιμοποιείται στην Ελκώδη κολίτιδα επειδή η ασθένεια θα επιστρέψει στο τμήμα του παχέος εντέρου που παραμένει.
  • Διάνοιξη (πλαστική των στενώσεων). Οι χειρουργοί χρησιμοποιούν την διάνοιξη στη νόσο Crohn για να ανοίξουν τα στενεμένα τμήματα του εντέρου (στενώσεις) με το να καταστήσουν μια τομή κατά μήκος της στένωσης και το κλείσιμο της στην αντίθετη κατεύθυνση.
  • Πρωκτοκολεκτομή με τη δημιουργία της ειλεοστομίας. Η κολεκτομή είναι η ολική αφαίρεση του παχέος εντέρου και η ειλεοστομία είναι η δημιουργία ενός «στόματος». Η ειλεοστομία (stoma) είναι ένα άνοιγμα στην κοιλιά (κάτω δεξιά) μέσω του οποίου αποβάλλονται τα περιττώματα από το λεπτό έντερο. Ένας «σάκος» πρέπει να φορεθεί στην κοιλιά (στο σημείο που είναι το «στόμα») για να συλλέγει τα περιττώματα. Αυτός ο τύπος χειρουργικής επέμβασης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στη Νόσο του Crohn και στην Ελκώδη Κολίτιδα.
  • Ειλεοορθική αναστόμωση. Σε κάποιες περιπτώσεις, ακόμα και όταν χρειάζεται να αφαιρεθεί το κόλον, μπορεί να είναι δυνατόν να ενωθεί ο ειλεός (κατώτερο άκρο του λεπτού εντέρου) στο ανώτερο άκρο του ορθού. Αυτό είναι εφικτό γιατί το ορθό συχνά δεν προσβάλλεται από την Νόσο ακόμα και όταν το κόλον νοσεί σοβαρά. Η επέμβαση αυτή δεν ενδείκνυται όταν υπάρχει σοβαρή φλεγμονή ή έλκος στο ορθό, ή όταν οι πρωκτικοί μυς έχουν υποστεί ζημιά, διότι ο έλεγχος των κενώσεων του εντέρου γίνεται δυσκολότερος.
  • Μερική κολεκτομή. Αν το κατώτερο τμήμα του παχέος εντέρου (κόλον) έχει προσβληθεί από τη νόσο και το ανώτερο τμήμα μπορεί να παραμείνει, τότε είναι δυνατό να δημιουργηθεί μία στομία (κολοστομία) με το άκρο του υγιούς τμήματος του εντέρου, συνήθως στο κάτω αριστερό τμήμα της κοιλιάς.
  • Προσωρινή στομία: ειλεοστομία ή κολοστομία. Μερικές φορές η προσωρινή ειλεοστομία ή κολοστομία πραγματοποιείται για να εκτραπούν τα εντερικά απόβλητα και δοθεί η ευκαιρία στο έντερο να επουλωθεί. Μόλις το παχύ έντερο αναρρώσει ικανοποιητικά γίνεται σύγκλιση της στομίας με νέα επέμβαση.
  1. Χειρουργικές Επεμβάσεις και Ελκώδης Κολίτιδα

Το 25% – 30% των ασθενών με Ελκώδη Κολίτιδα μπορεί να χρειαστεί να υποβληθούν σε κάποια χειρουργική επέμβαση κάποια στιγμή στη ζωή τους. Η επέμβαση γίνεται αναγκαία στη Ελκώδη Κολίτιδα όταν η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι πλέον ικανή να αντιμετωπίσει τα συμπτώματα της νόσου ή υπάρχουν επιπλοκές όπως έντονη αιμορραγία λόγω των ελκών, ρήξη (σκίσιμο) του παχέος του εντέρου και διάταση του εντέρου (τοξικό μεγάκολο). Επίσης, ένας ακόμα λόγος που μπορεί να οδηγήσει σε επέμβαση είναι η ύπαρξη απόφραξης του εντέρου (ειλεός) ή αποστήματος. Ο στόχος όλων των επεμβάσεων σε άτομα με Νόσο του Crohn είναι να συντηρήσουν την καλή κατάσταση του εντέρου και να επιτρέψουν έτσι στον ασθενή να έχει την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής. Οι κύριοι τύποι χειρουργικών επεμβάσεων παρουσιάζονται παρακάτω.

  • Πρωκτοκολεκτομή με τη δημιουργία της ειλεοστομίας. Η κολεκτομή είναι η ολική αφαίρεση του παχέως εντέρου και η ειλεοστομία είναι η δημιουργία ενός «στόματος». Η ειλεοστομία (stoma) είναι ένα άνοιγμα στην κοιλιά (κάτω δεξιά) μέσω του οποίου αποβάλλονται τα περιττώματα από το λεπτό έντερο. Ένας «σάκος» πρέπει να φορεθεί στην κοιλιά (στο σημείο που είναι το «στόμα») για να συλλέγει τα περιττώματα. Αυτός ο τύπος χειρουργικής επέμβασης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στη Νόσο του Crohn και στην Ελκώδη κολίτιδα.
  • Πρωκτοκολεκτομή με τη δημιουργία ληκύθου. Αφότου αφαιρείται το παχύ έντερο για να θεραπεύσει την Ελκώδη Κολίτιδα, ένας εσωτερικός θύλακας (λήκυθος) μπορεί να δημιουργηθεί από το τελευταίο τμήμα του λεπτού εντέρου (ειλεός) για να αντικαταστήσει το ορθό που αφαιρέθηκε. Με αυτό το θύλακα, δεν υπάρχει καμία ανάγκη την ύπαρξη ειλεοστομίας και τη χρήση εξωτερικών «σάκων» για την συλλογή των περιττωμάτων. Υπάρχουν διάφοροι διαφορετικοί τύποι ληκύθων (j-pouch w-pouch, κ.λπ.), αλλά καμία δεν είναι κατάλληλη για τη Νόσο του Crohn, δεδομένου ότι η ασθένεια μπορεί να επανεμφανιστεί στο τμήμα του εντέρου που έχει χρησιμοποιηθεί  για να δημιουργήσει η λήκυθος.
  • Ειλεοορθική αναστόμωση. Σε κάποιες περιπτώσεις, ακόμα και όταν χρειάζεται να αφαιρεθεί το κόλον, μπορεί να είναι δυνατόν να ενωθεί ο ειλεός (κατώτερο άκρο του λεπτού εντέρου) στο ανώτερο άκρο του ορθού. Αυτό είναι εφικτό γιατί το ορθό συχνά δεν προσβάλλεται από την Νόσο ακόμα και όταν το κόλον νοσεί σοβαρά. Η επέμβαση αυτή δεν ενδείκνυται όταν υπάρχει σοβαρή φλεγμονή ή έλκος στο ορθό, ή όταν οι πρωκτικοί μυς έχουν υποστεί ζημιά, διότι ο έλεγχος των κενώσεων του εντέρου γίνεται δυσκολότερος.

(Πηγές: Amber Tresca “Your Guide to Inflammatory Disease”, NACC “Inflammatory Disease Basics”, www.life&ibd.com)

* Η ορθότητα των δεδομένων ελέγχθηκε από τον κ. Δημήτρη Πολύμερο, Γαστρεντερολόγο, Επιμελητή Β’ του Νοσοκομείου “Αττικόν”

Παρουσίαση για την Χειρουργική Αντιμετώπιση των ΙΦΝΕ που έκαναν ο κος Περικλής Αλεπάς MD χειρουργός Επιμελητή Α’ της Χειρουργικής Κλινικής ΝΙΜΙΤΣ και ο χειρούργος κος Εμμανουήλ Ζαχαράκης MD PhD, Senior Lecturer in Surgery,Consultant in General Surgeryστο Imperial College London και St Mary’s Hospital την Τετάρτη  12 Δεκεμβρίου 2012 μετά από πρόσκληση του Συλλόγου Ατόμων με Νόσο του Crohn και Ελκωδη Κολίτιδα Αττικής.